Τσάμικο
Είναι παραδοσιακός ελληνικός χορός. Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τη λέξη Τσάμης, που σημαίνει λεβέντης, και αναφέρεται στο λεβέντικο ανάστημα που κατά παράδοση διαθέτουν οι χορευτές Κατά άλλη εκδοχή η ονομασία προέρχεται από την Τσαμουριά, περιοχή της Θεσπρωτίας στην Ήπειρο. Ονομάζεται επίσης και Κλέφτικος επειδή αγαπήθηκε και χορεύτηκε πάρα πολύ από τους κλέφτες της Τουρκοκρατίας . Σαν ηρωικός χορός πρωτοχορεύτηκε από άνδρες . Ο Τσάμικος μετά από κάθε μάχη και νίκη είχε την τιμητική του. Χορεύεται σε κύκλο με ρυθμό ¾ . ο Τσάμικος που εκφράζει τη λεβεντιά, την παλληκαριά και την αντρειοσύνη Είναι χορός µε πολλές φιγούρες, άλματα, χτυπήματα και γονατίσματα. Παλιότερα το τσάμικο χορευόταν μόνο από άνδρες αλλά στην σύγχρονη εποχή παίρνουν μέρος και γυναίκες. Η χορευτική αυτή διάταξη, δηλαδή οι άνδρες πιασμένοι από τα χέρια στον εξωτερικό κύκλο και οι γυναίκες μπροστά από τους άνδρες στον εσωτερικό, µε την οποία χορεύουν και σήμερα ακόμη σε πολλές περιοχές και κυρίως στα χωριά της Ηπείρου, καθιερώθηκε από σεμνότητα για να µην κρατάει ο νέος το χέρι της νέας μέχρι να έρθει η σειρά τους να χορέψουν.Ο Τσάμικος χορεύεται σ’ όλη τη Στεριανή Ελλάδα με κάποιες ιδιαιτερότητες. Μια από τις ιδιαιτερότητες είναι ο ρυθμός της μουσικής.. Επίσης χορεύεται και από χορευτικά συγκροτήματα διαφόρων πολιτιστικών συλλόγων. Ο χορός έχει τα ίδια βήματα καθ' όλη τη διάρκεια της μουσικής και δεν αλλάζουν τα βήματα κάποια στιγμή ενώ χορεύεται. Οι κινήσεις πρέπει να εναρμονίζονται με το ιστορικό του τραγουδιού.Ο κορυφαίος πρέπει να βιώνει το τραγούδι και να ανταποκρίνεται στο ύφος αυτού και δε θα πρέπει να παρασύρεται σε υπερβολές. Ο κορυφαίος στο Τσάμικο πρέπει να εκστασιάζεται αλλά να μην επιδίδεται σε κατάχρηση κινήσεων.Ο κορυφαίος πρέπει να γνωρίζει ποιες κινήσεις του ταιριάζουν και όχι να αντιγράφει κινήσεις που δεν του ταιριάζουν και είναι πέρα των δυνατοτήτων του. Ο χορός έχει τα ίδια βήματα κατά όλη τη διάρκεια του χορού και δεν αλλάζουν τα βήματα κάποια στιγμή ενώ χορεύεται. Το άτομο που χορεύει στη μία άκρη και οδηγεί τους άλλους συνηθίζει να κάνει φιγούρες, και συγκεντρώνεται περισσότερο ο χορός στο άτομο αυτό. Π.χ μπορεί να σταματάει το χορό και να αρχίζει να κάνει φιγούρες, και τότε οι άλλοι μένουν στάσιμοι και παρακολουθούν το άτομο αυτό, και μετά μπορεί να συνεχίσει το χορό με βήματα που χαρακτηρίζουν τον χορό. Συνήθως στα χωριά, όταν συμμετέχουν και οι γυναίκες, χορεύεται µε 8 ή 10 βήματα και πολύ περιορισμένα µε 12. Φιγούρες εκτελεί µόνο ο πρώτος άνδρας, ενώ οι υπόλοιποι (άνδρες και γυναίκες) ακολουθούν µε τα απλά βήματα του χορού.
